Er komt nogal wat op je af als parkinson hebt én je werk zo lang mogelijk wil blijven doen. Of een cliënt begeleidt met parkinson of misschien iemand in dienst hebt die net z'n diagnose met je heeft gedeeld. Lees hier samengevat wat je te wachten staat.
Nu de diagnose bekend is, maar je nog geen klachten hebt…
… is het goed om vast na te denken over wat werk voor jou betekent. Want als werk momenteel een belangrijke plek in je leven inneemt, kan dit helaas veranderen. Dus hoe zie je je werkende toekomst voor je? Hoe verhoudt het werk zich tot jouw ziekte? Verdiep je in je financiën en bekijk welke verzekeringen je hebt. Check ook je CAO, de bedrijfsregelingen en wat er specifiek voor jou is bepaald als je arbeidsongeschikt raakt. Tip: leg vanaf het begin alles vast wat je met zorg- en arbo-professionals bespreekt en bewaar het bij elkaar. Als je in loondienst bent kan je alvast contact opnemen met een bedrijfsarts.
Als je je eerste klachten ervaart…
… kun je gaan nadenken of je het op je werk gaat vertellen en zo ja, wanneer dan. Er zitten voordelen aan het vertellen, maar wellicht ook nadelen en het helpt om deze op een rijtje te zetten. Weet dat de meesten opgelucht zijn als het hoge woord er eenmaal uit is. Laat je daarnaast ook adviseren over aanpassingen om je werk te kunnen blijven doen.
Na je (gedeeltelijke) ziekmelding…
… is het nóg belangrijker dat je alles wat je met arbo- en zorgprofessionals bespreekt vastlegt en in je eigen dossier bewaart. Houd je aan de regels van de Wet verbetering poortwachter. Werk mee, maar behoud ook zelf de regie over je werk, de aanpassingen erin en het moment van stoppen. Wat je sowieso niet moet doen, is je contract aanpassen. Je uitkering wordt namelijk bepaald aan de hand van je laatste contract. Wil je minder werken? Doe dat dan via de ‘arbeidsongeschiktheidsroute’. Nog een tip: wees eerlijk over hoe je je voelt. Naar jezelf en naar anderen toe. Bereid je ook altijd goed voor op de gesprekken met (zorg)professionals en ga in dit gesprek uit van je minste dag van de afgelopen tijd. Vind je het spannend? Neem dan iemand mee. En mocht je het niet eens zijn met de voorgestelde stappen, weet dan dat een second opinion of deskundigen-oordeel van het UWV altijd mogelijk is.
Het proces in ’t kort
Klachten – diagnose – vertellen – bedrijfsarts – aanpassingen – ziekmelden – probleemanalyse – plan van aanpak – evaluatiegesprekken – eerstejaarsevaluatie – arbeidsdeskundig onderzoek – spoor 1 re-integratie – spoor 2 re-integratie – aanvraag WGA uitkering – verzekeringsarts – arbeidsdeskundige – beslissing – uitkering – aanvullende verzekeringen – IVA - leven na werken
Betrokken partijen
Huisarts, bedrijfsarts, arbo-arts, arbeidsdeskundige, verzekeringsarts UWV, zorgprofessionals, rechtsbijstand verzekering, vakbond
Relevante wet- en regelgeving
BW boek 7 & 10, CAO, arbeidsovereenkomst, pensioenreglement, personeelshandboek of aanvullende personeelsregelingen, polis arbeidsongeschiktheidsverzekering, arbowet, Wet verbetering poortwachter, Wet uitbetaling loonkosten bij ziekte, WIA, WGA-uitkering, IVA-uitkering, transitievergoeding, WW.
Als iemand net de diagnose parkinson heeft gehoord…
… ervaart de werkende met parkinson meestal geen tot weinig klachten op het werk. Toch is het aan te raden om juist nu het thema werk bespreekbaar te maken. Vraag wat voor werk iemand doet of hij belemmeringen ervaart en ondersteuning kan gebruiken. Vraag ook naar de privé-werkbalans, vermoeidheid, stress en de onzekerheid over de toekomst. Verwijs gerust door als dat nodig is. Gebruik hiervoor de Parkinson Zorgzoeker. Als iemand in loondienst is, stimuleer dan preventief contact met de bedrijfsarts en deel zoveel mogelijk relevante informatie over de ziekte en impact ervan op werk.
Symptomen die het werk beïnvloeden
Het is belangrijk om aandacht te hebben voor specifieke parkinsongerelateerde klachten die van invloed kunnen zijn op werk. Zichtbare motorische symptomen zijn bijvoorbeeld tremoren, traagheid van bewegen (bradykinesie), afname van fysieke kracht, een veranderd looppatroon, verminderde coördinatie, rigiditeit en spraakproblemen. Onzichtbare beperkingen zijn bijvoorbeeld vermoeidheid, een vertraagde informatieverwerking, verminderd geheugen, verminderde concentratie, gedragsveranderingen of stemmingsproblematiek.
Wanneer meldt een werkende met parkinson zich ziek?
Na een periode dat parkinson nog geen impact heeft op het werk, komt er een moment dat er aanpassingen nodig zijn om het werk te kunnen blijven doen. Zijn de aanpassingen niet meer genoeg, dan volgt meestal een ziekmelding. In deze fase is het van belang dat zorgverleners van cliënten met parkinson goed samenwerken met de werkgever en de arbo-professionals. Op basis van de informatie die een arts geeft, bepaalt het UWV de mate van arbeidsongeschiktheid.
Het proces in ’t kort
Diagnose – werken met aanpassingen – (gedeeltelijk) ziekmelden – stoppen met werken
Nu je weet dat je werknemer parkinson heeft…
… kun je jezelf verdiepen in de ziekte. Lees erover op deze site of de Parkinson Vereniging. En ga in gesprek over zijn wensen voor de nabije toekomst. Geef eerlijk aan wat volgens jou wel en niet haalbaar is. Vraag geregeld hoe het gaat en leg afspraken vast. Houd ook rekening met het verdrietige proces waarin de werknemer zit. Laat je bij medische vragen of vragen over werk-aanpassingen of de belastbaarheid van de werknemer gerust ondersteunen door de bedrijfsarts.
Als je medewerker met parkinson zich ziekmeldt…
… gelden vanaf dan de Wet verbetering poortwachter en WULBZ. Het kan gunstig zijn om de werknemer alvast deels ziek te melden. Hij houdt dan wat tijd over om goed voor zichzelf te zorgen en voor jou start de loondoorbetalingsperiode. Merk op dat parkinson een chronisch progressieve ziekte is, dus dat de re-integratieverplichting vanuit de Wet verbetering Poortwachter (re-integreren naar de oorspronkelijke functie) niet vanzelfsprekend is. Soms bestaat de mogelijkheid voor een werknemer, aangegeven door de bedrijfsarts, om een vervroegde IVA aan te vragen.
Het proces in ’t kort
Diagnose werknemer – verdieping in de ziekte – aanpassingen – ziekmelding – plan van aanpak – gespreksverslagen – re-integratieverplichtingen spoor 1 en 2 – arbeidsdeskundige na eerstejaarsevaluatie – aanvraag WIA door werknemer – ontslag aanvragen – uitdiensttreding – transitievergoeding
Nu je weet dat de werkende parkinson heeft…
… kun je jezelf verdiepen in de ziekte. Lees erover op deze site of ga naar de site van de Parkinson Vereniging. De werkende met parkinson ervaart net na de diagnose meestal geen tot weinig klachten op het werk. Toch is het aan te raden om juist nu het thema werk bespreekbaar te maken. Vraag wat voor werk iemand doet of hij belemmeringen ervaart en ondersteuning kan gebruiken. Vraag ook naar de privé-werkbalans, vermoeidheid, stress en de onzekerheid over de toekomst. Geef eerlijk aan wat volgens jou wel en niet haalbaar is. Laat je bij medische vragen of vragen over werk-aanpassingen of de belastbaarheid van de werknemer gerust ondersteunen door de zorgprofessionals rondom de werkende en/of de klinisch arbeidsgeneeskundige gespecialiseerd in parkinson van het Radboudumc. Gebruik hiervoor de Parkinson Zorgzoeker.
Symptomen die het werk beïnvloeden
Het is belangrijk om aandacht te hebben voor specifieke parkinsongerelateerde klachten die van invloed kunnen zijn op werk. Zichtbare motorische symptomen zijn bijvoorbeeld tremoren, traagheid van bewegen (bradykinesie), afname van fysieke kracht, een veranderd looppatroon, verminderde coördinatie, rigiditeit en spraakproblemen. Onzichtbare beperkingen zijn bijvoorbeeld vermoeidheid, een vertraagde informatieverwerking, verminderd geheugen, verminderde concentratie, gedragsveranderingen of stemmingsproblematiek.
Wanneer meldt een werkende met parkinson zich ziek?
Na een periode dat parkinson nog geen impact heeft op het werk, komt er een moment dat er aanpassingen nodig zijn om het werk te kunnen blijven doen. Zijn de aanpassingen niet meer genoeg, dan volgt meestal een ziekmelding. In deze fase is het van belang om goed samenwerken met de zorgprofessionals rondom de werkende met parkinson.
Het proces in ’t kort
Diagnose – werken met aanpassingen – (gedeeltelijk) ziekmelden – stoppen met werken
